De geheimen van de grachtenkelders in Utrecht

De geheimen van de grachtenkelders in Utrecht

In hartje Utrecht is zelfs voor Siers begrippen wel een erg bijzonder project gaande. In de drukke binnenstad, tussen alle fietsers en voetgangers door zie je de afzetting op de brug bij de Haverstraat al in de verte opdoemen. Zwaar verkeer wordt geweerd bij deze bouwplaats, maar voetgangers kunnen gelukkig nog wel stripwinkel Blunder en omgeving bezoeken dankzij de tijdelijk gebouwde houten bruggen. Onder deze bruggen liggen de kwetsbare en oude grachtenkelders van Utrecht daterend uit +/- 1300. In deze kelders lopen ook de oude stadsverwarmingsleidingen die de complete wijk al sinds de jaren 70 voorzien van warmte.

Het zijn deze leidingen die aan vervanging toe zijn. Een mooie klus voor Siers. Gewoonlijk is Siers opdrachtnemer van Eneco, maar nu coördineert Siers ook ál het werk aan stadsverwarming, riolering en waterleiding. Het vervangen van al deze leidingen gaat niet zonder slag of stoot. Om de benodigde gaten te kunnen boren voor de nieuwe leidingen dienen de kelders bijvoorbeeld verstevigd te worden om instorting te voorkomen. Daarnaast worden tijdens de werkzaamheden aan de leidingen, de kelders zelf ook gerenoveerd. De toplaag van de kelders wordt verwijderd, compleet schoongemaakt en weer teruggeplaatst. Dit alles om waterdichtheid van de kelders weer te borgen na de werkzaamheden.
“Voor dit unieke, archeologische gebied, waar alles met alles samenhangt, was extra expertise nodig. We werken daarom graag samen met een specialist als Gebr. De Leeuw.” legt teammanager Robbert de Visser uit. “Zij hebben onder andere de kelders volledig verstevigd met een houten raamwerk op maat, om instorting te voorkomen.”

Daarnaast waren er ook nog verrassingen aan de Haverstraat. Men stuitte toevallig op een voorheen onbekende kelderruimte. Het was al bekend dat er zo’n 200 ongelokaliseerde kelders onder het historische centrum van Utrecht liggen. Om deze onontdekte ruimtes opnieuw in kaart te brengen is er gebruik gemaakt van een grondradar tijdens de restauratie van het wervengebied. Tijdens de werkzaamheden aan de Haverstraat werd er dus een van deze ‘spookkelders’ ontdekt. Een spannende onthulling. Om meer duidelijkheid te krijgen over de ruimte, werden er boringen en camera’s ingezet om de grote, leegstaande kelder te onderzoeken. Deze bleek nagenoeg leeg te zijn en al eeuwenlang niet meer in gebruik.  ontdekkingen als deze maken dit werk wel erg bijzonder.

Meer weten?
Bekijk de video waarin collega Robbert de Visser je mee neemt naar de spookkelders van Utrecht!
Klik hier om de video te bekijken

Behalve vakmanschap, vraagt het werken in deze kleine ruimtes, zowel op straat als in de kelders, ook
om improvisatievermogen. “De bereikbaarheid is niet vanzelfsprekend, de transportmogelijkheden zijn
beperkt. Je moet dus flexibel zijn. Dat is alleen mogelijk als je ter plekke bent, dit werk lukt niet vanaf een
afstand. Aanwezig zijn is ook belangrijk voor bewoners: wanneer ze een vraag hebben, wil je snel kunnen
reageren. Daarom is onze voorman Johan Geverink altijd ter plaatse om alles in goede banen te leiden.”
Johan legt uit: “Het is een complex kruispunt waar we aan het werk zijn. Omgevingsbewustzijn is dan
essentieel. Je hebt met zoveel factoren om je heen te maken, waaronder alle wandelaars en fietsers,
maar ook de beperkte ruimte. Het bewaren van de toegankelijkheid naar de winkels en woning is belangrijk bij deze klus. Je probeert de overlast natuurlijk te minimaliseren, we zijn hier namelijk een hele poos met onze werkzaamheden aanwezig.”

“De werkzaamheden hier wil je niet overhaast doen. Met grote zorg wordt de toplaag van de kelders verwijdert en weer teruggeplaatst. Dit gebeurt steen voor steen. Alles wordt schoongemaakt en weer op oorspronkelijke wijze teruggebracht, zodat de authentieke kelders er hopelijk weer honderden jaren tegenaan kunnen. Voor ons is het natuurlijk prachtig om onderdeel te mogen zijn van zo’n historisch project.” sluit Johan af.

Terug naar projectoverzicht